斯瓦希里語輕松入門

1、J.F.SAFARI部J.F.SAFARI部M-MIKI-VINMAUPA類和KU比動詞KUWA、KUWANA和第二部：第一語發(fā)。 和英語單詞“shake”中“sh”的發(fā)音一樣。TH 的發(fā)音和“thin“think”中“th”的發(fā)音一樣。DHTH語的發(fā)音，很語語音很好的人也很難dh“th5”么jambo阿米娜Nzuritu,habarizanyumbani?“很好，家里怎樣”塔圖: Nzuri,habari za watoto?“都不錯，孩子們怎么樣”Nzuri,habarizabibina，”對于 Hodi 的回答是么jambo阿米娜Nzuritu,habarizanyumbani?“很好，

2、家里怎樣”塔圖: Nzuri,habari za watoto?“都不錯，孩子們怎么樣”Nzuri,habarizabibina，”對于 Hodi 的回答是 karibu,“歡迎”，確認你確實被邀請進門，得等到再一次 可能你還會被邀請：karibu chai,oo 候 Hodi 的回答是什么？ hujambo 的回答是什么？ oKaribu用為了區(qū)Hodi 的回答是什么？ hujambo 的回答是什么？ oKaribu用為了區(qū)分的緣故mtu,watu 劃分為一類，將 kitu,vitu 劃分為另一類。Mume,（單數(shù)Mtoto, （單數(shù)waume,（復數(shù)）wageni,（復數(shù)（單數(shù)）（單數(shù)（w

3、azee,（復數(shù)Mlevi, 醉漢（單數(shù)） Mkulima, 農(nóng)民（單數(shù)） Mvulana,（單數(shù)walevi,醉漢 （復數(shù)） wakulima, 農(nóng)民（復數(shù)） wakurugenzi（復數(shù)）wavulana,（復數(shù)Mzungu,（單數(shù)wazungu（復數(shù)（單數(shù)Mtumishi,（單數(shù)）mwanamke,（單數(shù)wanawake,（復數(shù)Mtumishi,（單數(shù)）mwanamke,（單數(shù)wanawake,（復數(shù)mwana,（單數(shù)wana,（復數(shù)u,（單數(shù)wu,（復數(shù)mwanafunzi,（單數(shù)） mwenzi,同事 （單數(shù)） mwenyewe, 自己（單數(shù)） mwenyeji,（單數(shù)） mwizi

4、, 小偷（單數(shù)）mwongo,（單數(shù)wenzi, 同事（復數(shù)） wenyewe, 自己（復數(shù)） wenyeji,（復數(shù)） wezi, 小偷（復數(shù)）wanafunzi, wezi, wanawake, wenzi, mgeni, mtumishi. Mlevi,mke,mume,mkurugenzi,mpishi,mzee,mwongo.Mtu,mwana,mgonjwa,msichana,mvulana,mtoto,mwongo,mwizi,mwenzi,mwanamke,mwanamume,mume,Msichana,u,mwanafunzi,vipofu,（復數(shù)viziwi,（復數(shù)viwe

5、te,（復數(shù)kijana,vijana,（復數(shù) -gumu-pya-kijana,vijana,（復數(shù) -gumu-pya-gu-tamu-chache-nene-nono（動物-chafu-vivu-kuu-tupu-ote-epesi-erevu-ingi-ingine-bichi-embamba-zito-ekundu-eusi-eupefafifu,復數(shù) mtoto mdogo mwalimuhodari kitabu cheusimtu watumwizimkubwa uso mweupe lugharahisiwezinyusonyeupe lughampishinimgangah

6、odarimwizimkubwa uso mweupe lugharahisiwezinyusonyeupe lughampishinimgangahodari nakipofu nimtunani mkemsichananiMgeninimwanamkeMzeenimlevimkubwaMwizinimwerevunanimtumwongonambaya. Mwalimu ni mtu mwema na ni baba mzuri.Mtumishinimtumfupina5M-Mimti, anawana第一句的翻譯是:mtoto mdogo ana mikono na miguu mido

7、goKI-VIkitabu,kisu,77形容詞如果以元音開頭，那么則應該以 CHVY 開頭，例如：-eusi,kiatu cheusi,“黑輕的籃子”，vikapu vyepesi.2, viti(epesi) 7,mtoto ana viazi(eupe) 8,watotowanaviazi(eupe)N有些名詞詞根b 和v的有些名詞詞根b 和v的NM，那就是：nbmb,就象mbwa,“狗”； habari,， habarigani?你好嗎？ Saa ngapi?幾點了？ Hatari mbele.前方 Chai tayari,茶好了 Kahawayarangi，原味咖啡Weakchaim

8、ezani,練習 9MAMAmeno, 牙齒（復數(shù)） macho, 眼睛（復數(shù)） meko, 廚房（復數(shù)）mawe,（復數(shù)mashamba,（復數(shù)a,jina zuri 好名字 swalagumu,很難的題目majinamaswalawatotowanamikonodogonamachoWageni niinginawatotowanamikonodogonamachoWageni niinginaoteniwatuwazuri. Viti ni chache na watoto ni ingi.tamunaniNdizi niMikate ni zuri na ni ingi. Chakul

9、anighalilakininidogo.KiswahilinilughazurinaNyumbanikubwa MilangoniWagongjwanilakinivyumbani nazuripole naniwatuuwnudogo, 小 uzee, utoto, 童年 ubaba, 父輩制unga, 粉udonge,uji,utitiri,wali, 米飯 ugali, ushanga,ufuta,usiku, 夜晚，黑夜 umri, 年紀 ugonjwa, 病ua,umeme, 電 wino, 墨水magonjwa,（復數(shù)maua,（復數(shù)ugomvi,magomvi,（復數(shù)ubao,

10、 udevu, 胡須 uso, 臉 wavu, 網(wǎng)ukuta,upepo,ufagio,usomzuri,ugomvi,magomvi,（復數(shù)ubao, udevu, 胡須 uso, 臉 wavu, 網(wǎng)ukuta,upepo,ufagio,usomzuri,wimbomzuri,ujananimzuri,nyusonzuri, nyimbo（復數(shù)ukubwanikitukizuri,umojaninguvu,) 是由 Ku 開始，例如：kusoma,“讀”，同樣，形容詞也要加上 ku 前綴，就是說：kusoma ni kuzuri,“讀書是很好Kuimbakwinginikubaya,“唱歌太

11、多不好”，kula sana ni kubaya, 第十一語數(shù) u, watu nne,watuwane,“四個人”；viti vinne,“四把椅子” 第十一語數(shù) u, watu nne,watuwane,“四個人”；viti vinne,“四把椅子” sita,watusita10kuminamoja,12kuminambili,等等 ishirinina在表達相同時，sawanau ni a uKusomanikugumusawa表示不kulikozaidiya unimzurikuliko“unimwemazaidiuPendoBabu kulikozaidiyaote綴。比較例 ab

12、 你就會發(fā)現(xiàn)-ote 用的是復數(shù)前綴。uMashaka第十三語動KU）就像英語中的“to”在“togo,tocomekula 吃 kunywa 喝kuwa寫kuja 來 第十三語動KU）就像英語中的“to”在“togo,tocomekula 吃 kunywa 喝kuwa寫kuja 來 kurudi 回來 kurudia 重復 kufunga 關(guān)kufunguakufika 到達 kuondoka 離開 kujua 知道 kutaka 想要 kuelewa 明白 kuchokakuvaani- a- b,cNinasoma,Unasoma,Anasoma,讀讀這是現(xiàn)在時，它代表在英語中的“Ire

13、ad”和“Iamreading”兩者的意思，在動詞 a), mtotoanakwendashulekilab), mtotowendashuleje,unasomaNimesoma, 我讀過了 Umesoma, 你讀過了 Amesoma, 他讀過了Nilisoma, 我讀了 Ulisoma, 你讀了 Utasoma, 你將要讀Atasoma,Umekulaje,unasomaNimesoma, 我讀過了 Umesoma, 你讀過了 Amesoma, 他讀過了Nilisoma, 我讀了 Ulisoma, 你讀了 Utasoma, 你將要讀Atasoma,Umekula Amekula 吃吃Kuo

14、na, 看見 Sasa, 現(xiàn)在 Baadaye, 以后 Kujifunza,Kwabidii,samba,貓Kupigakelele,（救命，幫助等wageniwamefika;mpishiananpikachakulaWanawakendamaua;wasichanawanachumamauaWagonjwawamelala;mgangaamekwendakuonasimbanaWeziwalifunguamlango,lakininilipigakelele,wakakimbia. Watoto wamekwenda kuona wanyama.amevaanguo wageniwamef

15、ika;mpishiananpikachakulaWanawakendamaua;wasichanawanachumamauaWagonjwawamelala;mgangaamekwendakuonasimbanaWeziwalifunguamlango,lakininilipigakelele,wakakimbia. Watoto wamekwenda kuona wanyama.amevaanguo nzuri akiniMwalimua wananchezasasa,watajifunzalezakilakitunawatuwotewanachumamatundanawanachekaT

16、ulikulaviazikwanyama,lakiniwageniKuwa,kuwana,kuwako kuwawao,我 mwalimu,NyininiwatuWaosiwalevi.Umekuwa, 你已經(jīng) Amekuwa, 他已經(jīng)Nitakuwa,要動詞“kuwana”,就和“kuwa”一樣，在現(xiàn)在時里不經(jīng)常用到，但是在其他時態(tài)里經(jīng)常有有Nina,Una,Ana,wana,Mtotoanakitabukizuri.Wanavisucikali.WagonjwawanamgangaNimekuwana, Umekuwa na, 你曾經(jīng)有過 Amekuwa na, 他曾經(jīng)有過Nilikuwa

17、na, Ulikuwa na, 你過去有Nitakuwana,Utakuwana,tumekuwammekuwatulikuwamlikunatutakuwaMtotoanakitabukizuri.Wanavisucikali.WagonjwawanamgangaNimekuwana, Umekuwa na, 你曾經(jīng)有過 Amekuwa na, 他曾經(jīng)有過Nilikuwana, Ulikuwa na, 你過去有Nitakuwana,Utakuwana,tumekuwammekuwatulikuwamlikunatutakuwauni mwalimu, yuko shuleni, alikuw

18、aalikuwau 是老師。uuatakuwauatakuwauuu，uuNani?：naniwewe?Wanani?Mtotowanani Watoto wa nani?nanikitabu“誰的書？”vitabuNani?：naniwewe?Wanani?Mtotowanani Watoto wa nani?nanikitabu“誰的書？”vitabuNini?anasemanini? Wapi? 哪里？ 例：unakwenda wapi? 你去哪？ Hapa，naniyukohapa?Kwanini?：kwaniniunacheka?Kwasababu：ninachekakwasabab

19、uninafurahi-pi?Mtotoyupi?kitabukipi? mti upi? 哪棵樹？ Miti ipi? 哪些樹？ nyumbaipiNyumbazipi? jina lipi? 哪個名字？ Majina yapi? 哪些名字？ ukuta upi? 哪座墻？ Kuta zipi? 哪些墻？pahalagain?Upahali說mwaka jana, 去年 mwaka iliyopita, 去年 mweziuliopita wiki iliyopita, 上周 mwaka ujao, 明年mweziujao,wikiijayo,Juzi, 前天 Jana, 昨天 Leo, 今天

20、 KeshoJuzinajanaJuzijuzi,Je,jemgeniamefikaleo,je,mgeniamefikaleo?如：unasemaje? 你說什么？練8又第十六a)又第十六a)wao,b)Niuawa-ni-ku-m分辨所用的是哪個詞。例如：如果你跟很多人說話，你就說：ninawaona,ku.nininakuoneni,后一個字母aeNili_onajana.Juzinilikuwahapa,naniali_onaMwalimu amekuja shuleni,je, ume_ona （ku,ni mw）? Wageniwalikuwahapa,tuli_ona（ku,ni

21、,wa,mw）? Wagonjwa watakuja, mganga ata_ona (ni, m, wa)?Je,babaali_ambianinimama?(ni,Nili_onajana.Juzinilikuwahapa,naniali_onaMwalimu amekuja shuleni,je, ume_ona （ku,ni mw）? Wageniwalikuwahapa,tuli_ona（ku,ni,wa,mw）? Wagonjwa watakuja, mganga ata_ona (ni, m, wa)?Je,babaali_ambianinimama?(ni,ku, Je,ali

22、_ambianini（ku,m,tu,Ninatakaku_ona(tu,wa, wewe(m, ni, ku, wa)atakujaNinatakaku_ambiaKuuliza, 問 Kueleza, 解釋 Kutazama, 看 Kupenda, 喜 Kuchukia, 恨 Kujibu, 回答 Kujaribu, 試驗Kuharibu,kitu,unatakaku_ambianini(ku,m, swali,jibu, 回答、 majaribio, 試驗mndo,tendo,gu,ualituulizaswaligumusana,tukajaribuSisipiaumagumu.Kil

23、asikuananwaulizamaswalimengi.Watuwengindakuulizamaswali（wenziwao:）kuulizaninjianzuriyakujifunzavitu第十七語否定不不不hawa,c) 在其他類別里： M/MI, hau/hai, N/N, hai/hazi, O/MA, hali/haya U, hau/hazi.PA, KU, mtihau miti kitihaki vitinyumbahainyumbajinahalimajinahaya Uso hau nyuso hazi pahali hapakusomaTaKusoma,Nanaso

24、ma,kutosoma,Nimesoma,TaKusoma,Nanasoma,kutosoma,Nimesoma,Nilisoma,Nitasoma,Ninakula, unakula, 你吃umekula, 你已經(jīng)吃了ulikula, 你剛吃了Nitakula,sili,huli,utakula,Ninakuja,siji,huji,sitakuja, 我不會來 。 等等。utakula,Ninakuja,siji,huji,sitakuja, 我不會來 。 等等。 mwalimuhajaja?(Nanianakula Wageni wanBaba ndizizandasamakilakin

25、ihawatakina Mwalimu alisema wewe ni mtoto mjanja. Mgonjwahalisamaki,anakulaviazinamkate. Nani amekuja hapa jana.Je,umeonasamba?NanihajaonaMgangaatakuja na（kuwako（肯定形 式 Kuwa Kuwa naNina, 我有 Una, 你有 Ana, 他有 Uko, 你在 Sijawa,si,hawana,siko, 我不在 huko, 你不在 例如：sijawamjingahivyoKuwana:sijawana：sijawanamaliny

26、ingi.Kuwa: sikuwa, 我不是等等 Kuwako:sikuwa(ko Kuwa na: sikuwa na, 我沒有Kuwa:sitakuwa,Kuwako:sitakuwa,Kuwana:sikuwa nawasiwasi na shakaSoma, 讀 Andika, 寫 Kula, 吃Kunywa,Kuwa: sikuwa, 我不是等等 Kuwako:sikuwa(ko Kuwa na: sikuwa na, 我沒有Kuwa:sitakuwa,Kuwako:sitakuwa,Kuwana:sikuwa nawasiwasi na shakaSoma, 讀 Andika, 寫

27、 Kula, 吃Kunywa,KujaSoma, 讀 Andika, Kula, 吃 Njoo, 來讀寫吃eniuamwa所以，以動詞 kuenda，為例子， Niende, 我能走嗎？讓我走。 Uende, 你走吧。Aende,Uje,Aje,來來Waje,同樣，nileule,Alinipakitabunisome,Anakulachakulaboraapatenguvu,wendekula,Kuambia,Kusema,Kuita,例如：nilimwambiaaje,Waje,同樣，nileule,Alinipakitabunisome,Anakulachakulaboraapateng

28、uvu,wendekula,Kuambia,Kusema,Kuita,例如：nilimwambiaaje,Je,alisematwendeleo?Itawageniwajekula,Nivizuri,SivizuriLazima uende nyumbani. 你必須回家去。 Inafaauendenyumbani. Ni vizuri uende. 你回家去比較好。Ngojaaje,Semanifanyenini?Njooombe,KaributuleNisiende,Usiende,Asiende,kuzuia,BabaalitukatazatusiendesiNiende, 我去了Usi

29、jekesho,Msile matundaUsifanyehivi,MsifanyeUsiwenashaka, Msiwe naUsijali,Niende, 我去了Usijekesho,Msile matundaUsifanyehivi,MsifanyeUsiwenashaka, Msiwe naUsijali,Usinitazamehivyo!Kuleta, 帶來 Kuandika, 寫Kusoma, 讀 Kutaka, Kufanya, 做 Kufikiri,Kusema,kuletea, 帶給 kuandikia, 寫給 kusomea, 給讀 kutakia, 希望kufanyia,

30、 為 做 kufikiriakusemea,e 或oe就是：kuleta,kuletea kusoma,kusomea 。Kutaka,Kutakia,anatakachai,。Kufungua,變成kufungulia Amefunguamlango,amenifunguliamlango.BabaalifikiriBabaalikufikiriaAlirudijanajioni,Alirudiasomolake.BabaalifikiriBabaalikufikiriaAlirudijanajioni,Alirudiasomolake.Niletee chai, 給我茶。 Usinilet

31、eechai,Mpemtotomaziwa,Usimpemtotomaziwa,Mwambieaje,Usimwambieaje,Uwehapakeshoasubuhi. Usiwehapakeshoasubuhi.練習 22例：je,mwalimuwetualikujajana回答：hapana,mwalimuwetuhakujashulenimwalimuunakulasamakinamlevianakunyapombekilamlikuwa nyumbani jana? ulinifikiriaau Wageni wa (kufika) jana. Watoto wa (kufanya)

32、 ninisasa?Wagonjwa wa (kuenda) hospitaliNani ali (kusema) manenoulimwonamwalimu? Ndiyo mama (kuwako)wapisasa?Mama (kuwako) jikonisasau (kula)viazisasa?Ndiyoni (kulaviaziNjootuNani ali (kusema) manenoulimwonamwalimu? Ndiyo mama (kuwako)wapisasa?Mama (kuwako) jikonisasau (kula)viazisasa?Ndiyoni (kulav

33、iaziNjootu (kula);nileteeJe,wanafunziwame (kufika)?Ndiyowanafunzi Je,mna (kutaka)ninihapa?Tu (kutaka)第十九watuhawa,watuwale,watuhao,（在你附近的ni mjinga都會喊：mwizi huyo：M/MI mtihuu,Miti hii,KI/VI kitabuhiki,Vitabuhivi,mtiule,miti ile, 那些樹 kitabukile, vitabuvile,jinalile,jinahili,Majinahaya,majinayale,N/N nyu

34、mbahii,這間房nyumbaile,那間房Nyumbahizi,nyumbazile,Uukutahuu,Kuta hizipahalihapa,kula huku,ukutaule,kuta zile,pahalipalekula kule,M/MI mtihuo,Miti hiyo, 這些樹 (靠近你) KI/VI kitabuhichoVitabuhivyo /MA jinahilo,Majinahayo,那些名字(靠近你) N/N nyumba hiyo,那間房子(靠近你)Uukuta huo,那座墻(靠近你) Kuta hizo 那些墻(靠近你) pahalihapo,那個地方(

35、靠近你)kulahuko,-ako,-ake,Vitabuhivyo /MA jinahilo,Majinahayo,那些名字(靠近你) N/N nyumba hiyo,那間房子(靠近你)Uukuta huo,那座墻(靠近你) Kuta hizo 那些墻(靠近你) pahalihapo,那個地方(靠近你)kulahuko,-ako,-ake,-的的-ao,mtoto wangu, Watotowangu,mkono wake,M/MI, yakeKI/VI,N/N, Nyumba jina /MA, U/N, ufunguo wao, 他們的 Funguo zao, 他們的 pahalipak

36、okusomakwake，KU, 例如：mtoto wa mwalimu, 老師的孩子Watotowamwalimu,在 ki/vi 類名詞里，則：Kitabuchamwalimu,Vutabuvyamwalimu,（復數(shù)練習 25Je,naniameonavitabuamwalimuleo WageniwameletamizigoWalikuwanamizigoingisananaNyumbaetunikubwananzuri,inamilangoWfunguoao,funguo WageniwameletamizigoWalikuwanamizigoingisananaNyumbaetun

37、ikubwananzuri,inamilangoWfunguoao,funguoakozikoMajinaawatotohawanimagumulakiniMiguuakenimizurikulikomiguuKusomaakesikuzurilakinikuandikaakeniMkonoamtotonidogo,nakichwaakenidogopia. Je, umemwona mtoto angu? Alikuwa na watoto ako.你去哪里吃？ 我不在這里吃。在kia例如aali,fanyakazi.或。Tulimsikiajapo,ijapokuwa,japomtotoa

38、kilia,busimpemaziwa.sipousipotakakujengaukutazibaufa你不想修建好一堵墻的話，你就不用補那些縫隙了。 Asipokuja, basi nenda nyumbanisinge- 取代-nge-, 用-singali- 取代-ngali-, 例如：a tusingemwona.isingeanguka,nyumbayetuhaingeangukasipousipotakakujengaukutazibaufa你不想修建好一堵墻的話，你就不用補那些縫隙了。 Asipokuja, basi nenda nyumbanisinge- 取代-nge-, 用

39、-singali- 取代-ngali-, 例如：a tusingemwona.isingeanguka,nyumbayetuhaingeangukaaungefikajanaungekutamgeniwetuakitoa ekitabuasipotoafedha,usimpekitabuwatuwengiwakitakakitubasiTulikwendashuleni,tulimkutamwalimuakisomakitabukile. a huli samaki watakupikia ndizi kwa nyama.NgojanikupehabarizamleviAsingeniambi

40、aningoje,u lovesheruislovedbyhera,eaiaaw,kupenda,愛； kupendwa, 被愛。b）isu他Kukataliwa,Amekataliwa,在eiwa, 例：kusamehe, 原諒 kusamehewa, 被原諒。 oaalew,例：kuoa,（指男）kuolewa,（指女）以uuiwa,kujibu,kujibiwa,u ndwana undwanakilamtu,na是一件物體，那么就要用 kwa ，例如：aliandikabaruakwawino在eiwa, 例：kusamehe, 原諒 kusamehewa, 被原諒。 oaalew,例

41、：kuoa,（指男）kuolewa,（指女）以uuiwa,kujibu,kujibiwa,u ndwana undwanakilamtu,na是一件物體，那么就要用 kwa ，例如：aliandikabaruakwawinoAlipigwa kwafimbo.Walipigwamawe.即使在最后一個句子中，kwa最好是寫成; walipigwa kwa mawe.Mtotoamejibu式swalilimejibiwanaWatotoendasanamwalimuBahatiameandikabaruanzurikwaWatuwengiwamesahaujamboWaziriamewafik

42、iriaamefunguamlangowaalikatamtiulemrefukwawalivunjanyumba alipasuabguoya alikatazailenzuriyamwalimuwetuusiku. bahati kwa makucha yake makali. wasichezee chumbani.hndwi. bahatiMtotoalizaliwaualiolewauualisifiwakwakaziyakeSitakinguohizo,zimevaliwanamtuFulaniMwiziatwanapolisi.賊GarilimeharibikaWeziwalip

43、igwa mawenaJambohilihaliwezekani.Sukarihaipatikanihapa.EKA 和IKAKisu kimevunjikaMwiziatwanapolisi.賊GarilimeharibikaWeziwalipigwa mawenaJambohilihaliwezekani.Sukarihaipatikanihapa.EKA 和IKAKisu kimevunjikayakeimeraruliwanambwa.Nguoyakeimeraruka,kikombemamanimekivunjaAlikuwaakisomatulipofikaSasababaatak

44、uwaamefika,Wageni wamekwisha fika, 客人們已經(jīng)到了。 Nimekwisha kukwambia, 我已經(jīng)告訴過你了。Kupika, 做飯 Kuzika, 埋葬 Kuandika, 寫 Kufunika, 蓋 Kuweka, 放 Kuezeka, 用草蓋 Kuvika, 裝點 Kucheka, 笑話 Kupaka, 抹 Kupeleka,kupikandizi,kuandika barua, 寫信 kufunikakitu kutandika kitanda, 鋪床。wekasahanimezani,wizi,kuezekanyumba,totonguo,usi

45、mchekemaskini,kupakapelekaKulimbika,inafaaKuna,mnapanaKunawatushuleniMnawatuchumbani,Panamtudirishani,Kulimbika,inafaaKuna,mnapanaKunawatushuleniMnawatuchumbani,Panamtudirishani,用肯定式的情況，而 hamna 則是否定。Inafaatwendesasa, Haifaitwendesasa, Inawezekana Haiwezekani Inatosha, 夠了Haitoshi,Haidhuru, 沒關(guān)系 Pasa,b

46、idilazimainakubidikwenda,inambidikwenda,語Sukarihai(kupatikana)ikuWezi ata)naSukarihai(kupatikana)ikuWezi ata)naKazi hiiMachoyakehaya(kuona)vizuriJe,mtotowakoJe,unatakasisitu(kwenda)wapiHaifaiwatoto(kucheza)shuleni,laizmaalisemawatumishi(kufanya)wageniha(kulauki(kuona) utafanyanini?hapa,natakaa(kuony

47、esha)MwambiechakulachaMamaalisemaninyi(kula)ndizikilaMzeealisemani(kusoma)baruahii,sijuiMgonjwaanasemaha(kuja)kulaleo,mpelekeewali(kupokea)nawatotokwaKuna nini? Hakuna kitu. Hapakuwa na mtu Pana mtu mbele, Naniyukonyuma? Hamna taabu,NipekitabuNipe maji ninywe Mpemtotondiziale,愛。Kupendana, 如果動詞以 I 結(jié)尾

48、，加上 ana. 如：kurudi, 回 kurudiana.uuIana.：kujibu,kujibiana,相回答。 Kusifu, 表揚；kusifiana, 互相表揚。Ona, 看見 Kosa, 錯 Jua, 知道 Pata,Fuata,onana, 會見 kosana, 爭吵 juana, 認識 patana,fuatana,ambiana, 通告 gombana, 吵架pigana, 打架 vutana, 相互擠Piga, 打 Epa, 避免 Vuta,ambiana, 通告 gombana, 吵架pigana, 打架 vutana, 相互擠Piga, 打 Epa, 避免 Vuta

49、,u已經(jīng)探討過疑問代詞了，nani?Nini?anani?ipi?是父親。（themanyousawyesterdayismyb) 你給書真是太、太好了。(thebookwhichyougivemeisveryvery省略了一個詞語，whom。Themanwhomyoua)m/wa，yeo例：mtuuliyemwonajananim（他，她）yeWatuuliwaonajananibabazangu.m/mimtiulioangukam（他，她）yeWatuuliwaonajananibabazangu.m/mimtiulioangukamitiiliyoanguka 倒了的樹ki/vi:ki

50、tabuulichonipa.你vitabuulivyonipa.書matundayaliyoiva uso uliotakata 干凈的面頰 nyusozilizotakata 干凈的面頰pahalipalipochafuka 弄臟的地方m/wa: ye，o m/mi: o, yo ma: lo, yoku: ki/vi: cho,n: u: Mtu ambaye Watu ambao Mti ambao miti ambayo tunda ambalo matundakusomanyumbaambazo uso ambao nyuso ambazopahali候我正在學校里。 omasit

51、akikelele.utakuta kazi tayari. 你來的時候你會發(fā)現(xiàn)工作已經(jīng)完成了。Je,unajuaalikokwenda?注意，mopokoUsiingiechumbaniwalimowageni.Palipokaawazeehakunachakuogopa.練習 32wali kuwawatotowalipendasanaMitiili angukajanailikuwamirefuMwiziali ibashuleniatwanaPahali tuna kaa nipazuriNili mwonasikumjua, Watotowali kuwawatotowalipend

52、asanaMitiili angukajanailikuwamirefuMwiziali ibashuleniatwanaPahali tuna kaa nipazuriNili mwonasikumjua, WatotowasikaeMwalimuwetunilifikiriniwali kaawazee,sinyusozili Sijui ana wekavitabuvyake,njoo偷u: hujambo, Amina:sijambo,habariu:nzurisanahabarizawatoto? Amina: nzuri tu . Unakwenda wapi?u:Nakwenda

53、shulenikumwonamwalimuAmina:Ndiyo,nimesikiamwalimualiyekujajana. nasikianikijanaaliyefaulumwaka u:TwendebasiAmina:Nimesikianiu: Watu waliotobaliwamekwishafikashulenikumpokeamwalimumgeni.Twende Amina:Ngojanivaeviatuuvileu:Usikawiesana,sipendikuwamtuwaAmina: ,tupitenjiahiindiyo第二十六sasa,現(xiàn)Juzi,前Leo, 今天 K

54、esho, 明天 Kesho kutwa, Jana, 昨天 Usiku, 晚上 Mchana, 白天 Asubuhi, Jioni, 傍晚 Zamani, 以前Zamani sasa hivi, 剛才 siku zote, 總是 kila siku, 每天 bado, 還沒有badokidogo, baadaye, 以后 kwanza, 首先 mwishowe, 最后 mwanzoni, 開始asubuhisana,usikuwamanane,Leo, 今天 Kesho, 明天 Kesho kutwa, Jana, 昨天 Usiku, 晚上 Mchana, 白天 Asubuhi, Jioni

55、, 傍晚 Zamani, 以前Zamani sasa hivi, 剛才 siku zote, 總是 kila siku, 每天 bado, 還沒有badokidogo, baadaye, 以后 kwanza, 首先 mwishowe, 最后 mwanzoni, 開始asubuhisana,usikuwamanane,Saayoyote,Mma,例：shukachini, juuangani, Ruka juu, 跳起來yukombele,Chini,Juu,面yukonyuma,wakondani,nje,Nje, 在外面 Karibu 靠近Mbali,Hapa, 這里 Pale, 那里 Hu

56、ko,hapanikatikati,yukokaribu,wakombalisana,Hukona sawasawa, 對，好 pamoja,zaidi,tu,vilevile, 也 pia, 也 lakini, 但是naam,Hakika 把握 Halisi, 原本Hasa,Hata kidogo, Ghafula, Kabisa 絕對we, 決不 Kidogo, Labda, 可能 Mno, 特別Ovyo,Polepole,Upesi,ndiyo, 對 hapana, 不 siyo, 不是 vingine, 或者 vyovyote,kiume,Fanya hivi, Usifanyehiv

57、i, SikusemaHivyo ndivyoPolepole,Upesi,ndiyo, 對 hapana, 不 siyo, 不是 vingine, 或者 vyovyote,kiume,Fanya hivi, Usifanyehivi, SikusemaHivyo ndivyovyovyoteyakohivyoWalisemajeuli Popote ulipo. Kokotewendako Huko,nahuko, TazamaTazama nguoSikia sambamamboHiviWatuhawandivyowalisema. Je, mmefanya aliwaambia.Taza

58、mamikonoyamtotoilimichafu. Je, unajua alikwenda.Tulikuwawatototulichezakilasiku. Kitabu hikipotea ni hiki hapa.ndani 演變成 ndani ya. 等等。但是意思不產(chǎn)生變化。：njoo：njoo前：ingia ndaniyanyumba 進屋子里來ndani前：mbeleyashule副：njoo mbele 過來前：nyumayashule副：rudi nyuma 回后面去 前：chiniyameza副：kaa chini 坐下前：njeyanyumba副：usikaenjeus

59、iku前：katikati ya mji 市中心副：kaakatikati前：kati副：rudi nyuma 回后面去 前：chiniyameza副：kaa chini 坐下前：njeyanyumba副：usikaenjeusiku前：katikati ya mji 市中心副：kaakatikati前：katiyashulenashamba學校和地之間pira kati 把球放中間前：kablayakula副：amekulakabla前：karibu na 靠近副：karibuatakuja前：mbalinashule副：ameenda mbali 他去了很遠前：zaidiyamoja副：m

60、pe zaidi 多給他一點前：miongonimwawatu副： 無前：bainaya前：wakopamoja副：kaenipamoja第二十七課里語時間的表usiku, 他晚上來的。 asubuhi, 他早上來的例：761： saa moja, 862：saa mbili, u, saa nne, saa tano,ectu例：1 p.m +67：saa saba mchana.3p.m+69:saatisa6p.m+612:saakuminambili126a.m+67：saasabaa.m+67：saananea.m+612：saakuminambili和 kazi 36工作一整天，所